Kedilerde kulak uyuzu, Otodectes cynotis adlı mikroskobik akarların kulak kanalında yerleşmesiyle oluşan yaygın bir paraziter hastalıktır. Bu akarlar kedinin kulak içerisindeki keratin ve doku sıvılarıyla beslenirken çoğalır ve ciddi rahatsızlığa neden olur.
Hastalık özellikle genç kedilerde daha sık görülür ve kediler arasında oldukça bulaşıcıdır. Ev kedilerinde görülen kulak problemlerinin yaklaşık yüzde seksenini kulak uyuzu oluşturur.
Kulak uyuzuna neden olan akarlar doğrudan temas yoluyla bulaşır. Enfekte kedilerle yakın temas halinde olan hayvanlar risk altındadır.
Anne kedilerden yavrularına geçiş doğum sırasında veya emzirme döneminde gerçekleşebilir. Aynı yatak, oyuncak gibi eşyaları paylaşan kediler de birbirlerini enfekte edebilir.
Bağışıklık sistemi zayıf olan kediler bu enfeksiyona daha yatkındır. Yaşlı kediler, stresli durumda olan hayvanlar ve beslenme bozukluğu yaşayan kedilerde hastalık daha kolay yerleşir. Dış ortamda yaşayan kedilerde de kulak uyuzu daha sık görülür çünkü parazitlere maruz kalma riski daha yüksektir.
Kedilerde kulak uyuzunun en belirgin belirtisi sürekli kulak kaşıma ve tırmalaması. Kediler rahatsızlık nedeniyle kulak çevresini zemine sürtmeye çalışır ve sürekli başlarını sallar. Bu davranışlar sonucunda kulak çevresinde tırmalama nedeniyle oluşan yaralar görülebilir.
Fiziksel belirtiler arasında kulak içinde koyu kahverengi, mumsu görünümde kırıntılar yer alır. Kötü kokulu kulak akıntısı karakteristik bir bulgudur. Kulak kepçesinde kızarıklık ve şişlik gelişir.
İleri aşamalarda işitme kaybı, kulak zarında hasar ve ikincil bakteriyel enfeksiyonlar görülebilir. Bazı kedilerde dengesizlik ve baş eğme hareketleri de gözlenir.
Kulak uyuzu tedavisi mutlaka veteriner hekim kontrolünde yapılmalıdır. Kesin tanı için mikroskobik inceleme gereklidir çünkü benzer belirtiler gösteren başka kulak hastalıkları da bulunmaktadır. Veteriner hekimler genellikle antiparaziter kulak damlaları ve topikal akarısit uygulamaları prescribe eder.
Tedavi süreci genellikle iki ile dört hafta arasında sürer. Tüm ev hayvanlarına aynı anda tedavi uygulanması çok önemlidir çünkü enfekte olmayan hayvanlar da taşıyıcı olabilir. İkincil bakteriyel enfeksiyonlar gelişirse antibiyotik tedavisi de gerekebilir.
Evde uygulanan yöntemler yalnızca destekleyici niteliktedir ve veteriner tedavisinin yerine geçmez. Ancak doğru uygulandığında kedinin rahatsızlığını azaltabilir ve iyileşme sürecini hızlandırabilir.
Zeytinyağı kulak temizliği için en güvenli doğal yöntemlerden biridir. Saf zeytinyağını oda sıcaklığına getirdikten sonra pamuklu çubuğu hafifçe yağa batırın.
Kulak kepçesinin görünen kısımlarını yavaşça temizleyin ancak kulak kanalına bir santimetreden daha derine sokmamaya dikkat edin. Her kulak için ayrı pamuk kullanarak çapraz bulaşmayı önleyin. Günde bir ila iki kez uygulayabilirsiniz.
Elma sirkesi çözeltisi de etkili bir alternatiftir. Bir kısım doğal elma sirkesini iki kısım ılık suyla karıştırarak hazırlayın. Pamuklu bezle kulak dışını nazikçe silin ancak açık yara varsa bu yöntemi kullanmayın. Haftada iki ila üç kez uygulamak yeterlidir.
Papatya demlemesi antiinflamatuar özelliği sayesinde kaşıntıyı azaltır. Bir çay kaşığı kuru papatyayı bir su bardağı kaynar suda on dakika demledikten sonra süzün ve oda sıcaklığına soğutun. Temiz bezle kulak çevresine beş dakikalık kompres yapabilirsiniz.
Mineral yağ uygulaması da yararlıdır. Eczaneden alınan mineral yağından iki ila üç damla kulak kanalına damlatıp kulak masajı yapın. Beş dakika bekledikten sonra pamukla fazlasını alın.
Kedinin yatak ve battaniyelerini altmış derecede yıkayın. Plastik oyuncakları antiseptik çözeltide bekletin. Kedinin sık kullandığı alanları günlük olarak temizleyin ve kedi eşyalarını diğer çamaşırlardan ayrı yıkayın.
Beslenme desteği olarak balık yağı ile omega üç takviyesi yapabilir, probiyotik destekle bağışıklık sistemini güçlendirebilirsiniz. Sürekli taze su erişimi de önemlidir.
Nadiren insanlara geçici olarak bulaşabilir, ancak kalıcı enfeksiyon oluşturmaz.
Veteriner kontrolünde 2-4 haftalık tedavi süreci gereklidir.
Düzenli kulak kontrolü, temiz yaşam ortamı ve veteriner muayeneleri önemlidir.
Hayır, kesin tanı ve uygun ilaç tedavisi için veteriner hekim kontrolü şarttır.
Evet, köpekler ve diğer kediler de enfekte olabilir.
Kulak uyuzu tedavisinde sabır ve tutarlılık çok önemlidir. Erken müdahale ile kediler tamamen iyileşebilir ve komplikasyonlar önlenebilir.